W wieku 74 lat zmarła Jadwiga Jankowska-Cieślak – jedna z najwybitniejszych i najbardziej cenionych aktorek polskiego kina, teatru i telewizji. Informację o jej śmierci przekazała w mediach społecznościowych agencja Malawski, z którą artystka współpracowała.

„Z ogromnym żalem i smutkiem informujemy, że odeszła Jadwiga Jankowska-Cieślak. Wielka, wybitna aktorka i wspaniały człowiek. Nasza współpraca była ogromnym zaszczytem. Wielki żal” – przekazano w komunikacie.

Jankowska-Cieślak była artystką, która na trwałe wpisała się w historię polskiej kinematografii. Ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie (obecnie Akademia Teatralna) i już w latach 70. zdobyła uznanie krytyków i widzów dzięki rolom w takich filmach jak: „Trzeba było zabić tę miłość”, „Sam na sam”, „Rysa” czy „Tatarak”.

Międzynarodową sławę przyniosła jej kreacja w filmie „Inne spojrzenie” w reżyserii Károlyego Makka. Za tę rolę została uhonorowana Złotą Palmą w Cannes w 1982 roku – jako pierwsza Polka w historii festiwalu.

Jadwiga Jankowska-Cieślak znana była z odwagi w podejmowaniu trudnych tematów. W „Innym spojrzeniu” wcieliła się w postać kobiety homoseksualnej – rola ta była przełomowa, zwłaszcza w realiach ówczesnej Europy Wschodniej, gdzie tematy tożsamości seksualnej były marginalizowane lub całkowicie pomijane w przestrzeni publicznej.

W późniejszych wywiadach przyznawała, że sztuka zawsze była dla niej formą oporu wobec schematów i że nie bała się mówić o tematach niewygodnych – zarówno na scenie, jak i poza nią.

Artystka w szczerych rozmowach opowiadała również o trudnym dzieciństwie, dorastaniu w powojennym Gdańsku i przemocy domowej, której doświadczała. W jednym z wywiadów dla „Wysokich Obcasów” mówiła:

„Ojciec był głęboko wierzącym komunistą. Mieszkaliśmy w Gdańsku-Wrzeszczu, tuż przy koszarach. Bił nas strasznie – moich trzech braci i mnie.”

To doświadczenie – jak sama przyznała – ukształtowało jej wrażliwość i sposób pracy z emocjami, którymi operowała z wyjątkową precyzją na scenie i ekranie.

Poza Złotą Palmą w Cannes, Jadwiga Jankowska-Cieślak została uhonorowana wieloma prestiżowymi nagrodami, w tym Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz nagrodą Polskiego Radia „Wielki Splendor” w 2022 roku – przyznawaną wybitnym twórcom związanym z Teatrem Polskiego Radia.

Odejście Jadwigi Jankowskiej-Cieślak to ogromna strata dla środowiska artystycznego oraz dla wszystkich, którzy cenili jej bezkompromisowość, autentyczność i niepowtarzalną wrażliwość.

Jej dorobek artystyczny pozostanie trwałym dziedzictwem polskiej kultury – a jej postawa życiowa i artystyczna będzie inspirować kolejne pokolenia twórców.

Rodzinie i najbliższym składamy wyrazy współczucia.