Od stycznia 2026 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczyna automatyczne przeliczanie emerytur przyznanych w czerwcu w latach 2009–2019. Dla setek tysięcy seniorów oznacza to wyższe, stałe świadczenie wypłacane co miesiąc.

Decyzja wynika z nowej ustawy, która uznaje, że obowiązujące przez wiele lat zasady prowadziły do nierównego traktowania osób przechodzących na emeryturę w jednym, konkretnym miesiącu.

Skąd wzięła się różnica w świadczeniach

Mechanizm był skomplikowany, ale jego skutki bardzo odczuwalne. Emerytury oblicza się na podstawie zwaloryzowanych składek, a sposób tej waloryzacji zmieniał się w zależności od miesiąca przejścia na emeryturę. Osoby kończące aktywność zawodową w czerwcu miały naliczane składki wyłącznie według waloryzacji rocznej, bez uwzględnienia dodatkowych waloryzacji kwartalnych.

W efekcie nawet jednodniowa różnica w dacie przejścia na emeryturę mogła oznaczać znacznie niższe świadczenie – i to na całe życie. Problem dotyczył wyłącznie lat 2009–2019 i przez długi czas nie był systemowo rozwiązany.

Automatyczne przeliczenie bez wniosków

Nowe przepisy zakładają, że przeliczenie nastąpi z urzędu. Seniorzy nie muszą składać żadnych formularzy ani odwiedzać placówek ZUS. Instytucja ma trzy miesiące na przeprowadzenie całej operacji, a pierwsze podwyższone wypłaty mają trafić do emerytów już na początku 2026 roku.

ZUS ponownie obliczy wysokość świadczenia, przyjmując bardziej korzystny wariant waloryzacji – taki, jaki obowiązywałby, gdyby dana osoba przeszła na emeryturę w maju. Następnie do tej kwoty zostaną doliczone wszystkie kolejne waloryzacje, które miały miejsce po przyznaniu świadczenia.

Ile realnie zyskają seniorzy

Rządowe prognozy wskazują, że przeciętna podwyżka może wynieść około 220 zł brutto miesięcznie. Dla części emerytów oznacza to kilkanaście procent więcej niż dotychczasowe świadczenie. Warto jednak podkreślić, że podwyżka będzie obowiązywała wyłącznie na przyszłość.

Ustawa nie przewiduje wyrównania za minione lata, mimo że zaniżone emerytury były wypłacane nawet przez kilkanaście lat. To jeden z najbardziej dyskutowanych elementów reformy, choć nie wpływa on na wysokość bieżących i przyszłych przelewów.

Ważna decyzja z ZUS i prawo do odwołania

Po przeliczeniu każdy senior otrzyma decyzję administracyjną z nową kwotą emerytury lub renty rodzinnej. Dokument ten ma kluczowe znaczenie, ponieważ tylko na jego podstawie możliwe jest ewentualne odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Jeżeli nowa kwota okazałaby się niższa od dotychczasowej, ZUS pozostawi wypłatę bez zmian. Emeryci nie ryzykują obniżenia świadczenia, ale powinni dokładnie zapoznać się z treścią decyzji i zachować ją na przyszłość.

Spóźniona, ale ważna korekta systemu

Choć zmiany nie rekompensują strat z poprzednich lat, przeliczenie emerytur czerwcowych zamyka jeden z najbardziej kontrowersyjnych rozdziałów polskiej polityki emerytalnej. Po latach nierówności system wreszcie zaczyna traktować wszystkich seniorów według tych samych zasad.

Dla wielu osób to nie tylko wyższa emerytura, ale także symboliczne potwierdzenie, że państwo potrafi przyznać się do błędu i spróbować go naprawić — nawet jeśli z dużym opóźnieniem.